Centar za katalizu i hemijsko inženjerstvo (CKHI) predstavlja jedinstveni centar u zemlji u oblasti katalize i katalitičkih procesa i hemijskog inženjerstva koji se bavi fundamentalnim i razvojnim istraživanjima i primenom rezultata na industrijskom nivou.
Centar sačinjavaju Odeljenje za katalizu i Odeljenje za hemijsko inženjerstvo.
Oblasti istraživanja: kataliza (heterogena kataliza, uključujući i elektrokatalizu, fotokatalizu, enzimsku katalizu), hemijsko inženjerstvo (mehanika fluida; fenomeni prenosa - prenos momenta, toplote i mase; separacije u heterogenim multifaznim sistemima sa dispergovanim česticama; integrisani procesi u različitim oblastima, prvenstveno za prečišćavanje otpadnih gasova i voda), reaktorski sistemi (uključujući i dizajn i dobijanje mikroreaktora) i druge istraživačke aktivnosti (adsorpcija, senzori, hemijske sinteze – adsorbensi, nosači i prekursori katalizatora, katalizatori, kinetika i dinamika katalitičkih procesa...).
Rezultati istraživanja CKHI nalaze primenu u: prehrambenoj industriji (parcijalna hidrogenizacija jestivih ulja, enzimska imobilizacija i kataliza, elektroanalitička kontrola hrane...), zaštiti životne sredine i zelenoj energiji (fotokatalitička degradacija i katalitička oksidativna degradacija zagađujućih materija u vodi dejstvom peroksidnih radikala, potpuna oksidacija isparljivih organskih jedinjenja u gasnoj fazi, katalitičko dobijanje biogoriva, elektrokatalitička detekcija organskih i neorganskih zagađivača u vodi, uklanjanje i valorizacija CO2, adsorpcija organskih i neorganskih zagađujućih materija iz vode, fotokatalitičko dobijanja vodonika, razvoj reaktorskih sistema koji kombinuju različite tehnike za prečišćavanje industrijskih gasova, zaštita i remedijacija zemljišta - primena mehanohemije ili kompozita...), medicini (elektrokatailtička detekcija glukoze u humanim tečnostima, hemoglobina, hloramfenikola, peroksida; modifikovani farmaceutski preparati na bazi gline; dobijanje prebiotika...) i drugim oblastima.
U okviru Centra postoji laboratorija za ispitivanje površinskih, teksturalnih, adsorpcionih i katalitičkih svojstava materijala. To uključuje mogućnost analize veličine i raspodele pora u celokupnom opsegu, zapreminu pora i specifičnu površinu, a takođe i disperznost i specifičnu i aktivnu površinu aktivnih vrsta. Oprema uključuje i analitičke instrumente, instrumente za elektrohemijska ispitivanja, reaktore i sisteme za sintezu i pripremu materijala. Centar poseduje i pilot (poluindustrijsko) postrojenje za sušenje suspenzija i pasta u fluidizovanom sloju inertnih čestica. Tim istraživača odlikuje najveći nivo kompetentnosti u ovim oblastima, u Srbiji i regionu zapadnog Balkana.
Jezgro CKHI predstavljaju iskusni istraživači (oko 33% u zvanju naučnog savetnika), ali i tim veoma kompetentnih mladih istraživača.
Centar za katalizu i hemijsko inženjerstvo formiran je spajanjem dve nezavisne jedinice Odeljenja za katalizu i Odeljenja za hemijsko inženjerstvo, 1985. godine. Odeljenje za katalizu i Odeljenje za hemijsko inženjerstvo su formirani kao nezavisne jedinice instituta 1961. godine. Prvi direktori ovih jedinica su bili akad. Paula Putanov, i prof. Slobodan Končar-Đurđević.
Pored ekspertize u široj oblasti katalize i hemijskog inženjerstva, CKHI posebno jedinstvenim u Srbiji i na Balkanu čini tradicija i kompetentnost zasnovana na četiri decenije istraživanja teksturnih i površinskih svojstava materijala. Ova istraživanja datiraju godinama pre nego što je prvi integrisani aparat za hemisorpciju, kao i i za fizisorpciju azota na niskim temperaturama, prvi put postavljen u Srbiji.
Na osnovu naučnih rezultata u ovim oblastima, CKHI je uspostavio plodne saradnje sa partnerima iz značajnih institucija u okviru Srbije i regiona, kao i institucija iz zemalja Evrope i drugih kontinenata, među kojima se ističu Bugarska akademija nauka, Jožef Stefan Institut (Slovenija), Institut za hemiju, Temišvar (Rumunija), Univerzitet u Groningenu (Holandija), Škola rudarstva i tehnologije, Južna Dakota (SAD), Boreskov institute za katalizu (Rusija), Univerzitet u Kataru, i dr.
Razvoj mladog istraživačkog kadra u različitim oblastima katalize i hemijskog inženjerstva jedan je od prioriteta CKHI.
